Dudu Pukwana Group "Ubagile" Jazz Colours 1999, 8747442

Dudu Pukwana Group "Ubagile" Jazz Colours 1999, 8747442

Dudu Pukwana Group "Ubagile" Jazz Colours 1999, 8747442

Republika Południowej Afryki to kraj kojarzony głównie z osobą Nelsona Mandeli i systemem apartheidu, zniesionym w 1994 r. Dla fanów jazzu to ojczyzna Dollara Branda, Hugh Masekeli czy członków najważniejszego zespołu jazzowego z RPA - The Blue Notes (Chris McGregor, Mongezi Feza, Nikele Moyake, Johnny Dyani, Louis Moholo, Dudu Pukwana). W 1964 roku zespół The Blue Notes przybywa do Francji, gdzie koncertuje na festiwalu jazzowym w Antibes, był to nieoczekiwany uśmiech losu, bowiem w RPA, w skutek wprowadzenia w połowie lat 60-tych rasistowskich restrykcji, na dobrą sprawę uniemożliwiono współpracę Czarnych i Białych muzyków. Członkowie The Blue Notes zostają w Europie, a dokładnie w Wielkiej Brytanii, gdzie dość szybko integrują się z lokalną sceną improwizowaną, spod znaku Soft Machine i pokrewnych składów. Lider The Blue Notes - Chris McGregor zakłada Brotherhood of Breath, epokowy zespół, przez który przewinęło się wielu znakomitych muzyków, Johnny Dyani zostaje członkiem Spontaneous Music Ensemble a Mongezi Feza współpracuje m.in. z Robertem Wyattem i formacją Henry Cow.

Omawiane nagranie zostało zarejestrowane w szczególnie ważnym, dla tego środowiska - 1975 roku, w którym umiera trębacz Mongezi Feza (w wieku zaledwie 30 lat). Dwie sesje nagraniowe, mające miejsce jesienią w Londynie, niecałe dwa miesiące przed śmiercią Fezy, potwierdzają unikalny potencjał południowo-afrykańskiej sceny jazzowej. Tym, co stanowiło największy atut muzyków z RPA była łatwość, z jaką wchodzili w muzyczne interakcje z przedstawicielami innych kultur. Na obszarze RPA przenikały się wpływy kultur afrykańskich z angielską, holenderską czy hinduską. Tam właśnie rodził się oryginalny język jazzu, który był bodaj pierwszą multi-etniczną muzyką Afryki. Z jednej strony pełnymi garściami korzystający z tradycji transowych rytuałów, z drugiej (kolejna unikalna cecha jazzu z RPA), z pomysłem rozrywający linearne, transowe struktury.

"Ubagile" przenosi nas do czasów, kiedy afrykański jazz tętnił autentyczną, porywającą energią, był z jednej strony motoryczny, nieokrzesany i taneczny, bo podszyty funkiem, z drugiej był otwarty na awangardowe, free-jazzowe wpływy. Słychać to szczególnie w ostatnim utworze na płycie "Tete And Barbs In My Mind", nagranym w innym, niż poprzednie utwory na płycie składzie (Dudu Pukwana/Elton Dean, Nick Evans/Mongezi Feza/Lucky Ranku/Keith Tippett/Victor Ntoni/Louis Moholo). Pięć kompozycji Dudu Pukwany, wypełniających płytę, to świeże, soczyste, bezpretensjonalne i bezkompromisowe granie, które może stanowić antidotum dla konfekcyjnego jazzu, wypełniającego dzisiaj światowe estrady.

Ta muzyka wyrywa się z ryzów, nie daje się okiełznać. Walor improwizacyjny instrumentalistów, pasja i namiętność - tego nie ma w zapisach nutowych, to jest różnica pomiędzy tradycją pisaną a ustną, między tym, co wyuczone, a tym, co przeżyte, doświadczone.

Do tych nagrań można wracać bez końca.

autor: Tomasz Konwent

tracks 1-4:
Dudu Pukwana: alto saxophone
Mongezi Feza: trumpet
Lucky Ranku: guitar
Frank Roberts: keyboards
Ernest Mothole: bass
James Meine: drums
Louis Moholo: drums

track 5:
Dudu Pukwana: alto saxophone
Elton Dean: saxello
Nick Evans: trombone
Mongezi Feza: trumpet
Lucky Ranku: guitar
Keith Tippett: piano
Victor Ntoni: bass
Louis Moholo: drums

1. Diamond Express
2. Bird Lives
3. Ubagile (See Saw)
4. Madodana (The Young Ones)
5. Tete And Barbs In My Mind

płyta do nabycia na multikulti.com