czwartek, 29 września 2011

Tony Malaby / Ralph Alessi / Andrew Hadro / Kris Davis / Michael Attias / Ben Gerstein / Dan Peck / Joachim Badenhorst / John Hollenbeck "Novela", Clean Feed 2011


Tony Malaby / Ralph Alessi / Andrew Hadro / Kris Davis / Michael Attias / Ben Gerstein / Dan Peck / Joachim Badenhorst / John Hollenbeck "Novela", Clean Feed 2011, CF232.
"Tony Malaby's Novela" stanowi syntezę wcześniejszych doświadczeń saksofonisty Tony'ego Malaby'ego, ponieważ prezentuje orkiestralną wersję jego autorskich kompozycji pierwotnie powstałych w małych składach. Pierwsze trzy utwory "Floating Head", "Floral and Herbaceous" oraz "Mother's love" pochodzą z płyty "Tamarindo". "Warblepeck" to utwór z projektu o tym samym tytule, zaś "Cosas" oraz "Remolino" po nagrane zostały na "Sabino". "Tony Malaby's Nowela" wyróżnia większa koncentracja na budowie kompozycji, co odróżnia je od ich kameralnych odpowiedników, gdzie dominującym elementem była swobodna improwizacja.
Duże wrażenie wywołuje pierwsza kompozycja "Floating Head", gdzie temat uprzednio grany tylko przez Malaby'iego na saksofonie, osiąga swoje wyraziste, symfoniczne brzmienie w rozbudowanej sekcji dętej (alt, baryton, klarnet basowy, trąbka, puzon i tuba) przy towarzyszeniu energetycznej perkusji. W utworze wyczuwalna jest oryginalna aranżacja, dzięki której nie ma dłużyzn, a poszczególne partie wzbogacają improwizacje saksofonistów.
Temat "Floral and Herbaceous" na "Tony Malaby's Novela" bardziej eksponuje leniwą, płynną część utworu kontrastującą z dalszą niespokojną i urywaną, która na płycie "Tamarindo" jest dominująca. Dramaturgia orkiestralnej wersji osiągana jest przez coraz większe natężenie dźwięku, którego kulminacyjne, pełne brzmienie rozpływa się w wysokich dźwiękach dęciaków, co stanowi świetne zakończenie utworu.
Orkiestralne brzmienie "Mother's love" osiąga pełnię wyrazu dzięki przemyślanej aranżacji Kris Davis. Powolna, refleksyjna melodia zainicjowana przez jasną barwę sopranu Tony'ego Malaby'ego rozpływa się w chóralnym brzmieniu instrumentów dętych, fortepianowym szumie oraz ledwie zarysowanej perkusji. Brak wyrazistej linii rytmicznej, którą zastępuje minimalistyczna pulsacja fortepianu oraz delikatny szum perksji, a także "miękko brzmiące" otoczenie dźwiękowe przekształcające plastycznie melodię, odróżnia tę kompozycję od jej kameralnej wersji w tercecie Malaby'ego z basitą William'em Parker'em oraz perkusistą Nasheet'em Waits'em.
Dużego uroku płycie dodaje utwór "Warblepeck" wyszczególniający polifonię barw w groteskowym temacie, któremu towarzyszy "sfora" urywanych, pojedynczych głosów, zaś dwa ostatnie utwory "Cosas" oraz "Remolino" łączą w zgrabną całość klasyczy i free jazzowy żywioł w duchu Drew Gress'a.
autor: Katarzyna Misiaczyk

Tony Malaby: tenor saxophone
Ralph Alessi: trumpet
Andrew Hadro: baritone saxophone
Kris Davis: piano
Michael Attias: alto saxophone
Ben Gerstein: trombone
Dan Peck: tuba
Joachim Badenhorst: bass clarinet
John Hollenbeck: drums


1. Floating Head
2. Floral And Herbaceus
3. Warblepeck
4. Mother's Love
5. Cosas
6. Remolino


Tony Malaby's Tamarindo
[Tony Malaby / William Parker / Nasheet Waits]


płyta do kupienia na multikutli.com

czwartek, 22 września 2011

Ulrich Torben / Soren Kjaergaard "Alphabet, Peaceful, Diminished: 29 Proposals from the Towers of Babble", Ilk Records 2011, ILK167

Ulrich Torben / Soren Kjaergaard "Alphabet, Peaceful, Diminished: 29 Proposals from the Towers of Babble", Ilk Records 2011, ILK167
Twórczość współczesnych kompozytorów korzystających z dokonań powojennej awangardy klasycznej charakteryzuje medytacyjne, duchowe i wręcz metafizyczne podejście do aktu tworzenia dźwięków. Płyta "Alphabet, Peaceful, Deminished: 29 Proposals from the Towers of Babule" przeznaczona jest dla osób szczególnie wrażliwych na niuanse brzmieniowe, które kształtowane są za pomocą subtelnych środków wyrazu, jakimi posługuje się między innymi Helmut Lachenmann.
Gra pianisty Sorena Kjargaarda jest bardzo "skupiona", dokładna, zarazem lekka, niewymuszona, co kojarzy się z interpretacjami muzyki fortepianowej Lachenmanna przez Marina Formentiego. Koncentracja na dźwięku i pedantyczna kontrola czasu jego wybrzmiewania powoduje, że prezentowana na płycie pianistyka jest doskonała pod względem architektonicznym, ponieważ każdy dźwięk zapożycza siłę oddziaływania z kontekstu w jakim powstaje. Napięcie budowane jest poprzez pauzy, co przypomina o tezie Johna Cage'a, że muzyka powstaje dzięki pauzom, które przyciągają uwagę słuchacza. Dzięki nim odbiorca zaczyna dokładnie słyszeć każdy najmniejszy szelest, co z kolei wytwarza swoistą percepcje oraz jest źródłem dramaturgii i napięcia. Istota muzyki Ulricha oraz Kjargaarda łączy się ze szczególnym rodzajem abstrakcyjnej muzykalności.
Drugim elementem kompozycji jest głos nucącego samogłoski i spółgłoski Torbena Ulricha. Tytuł 29 Proposals nawiązuje do 29 liter w duńskim alfabecie. Każda z kompozycji opracowuje serię liter. W tekście dołączonym do płyty muzycy tłumaczą ten koncept chęcią stworzenia własnej interpretacji jakiegoś uniwersalnego systemu dźwiękowego, tak jak to było w przypadku opracowania systemu równomiernie temperowanego przez Bacha w "Das Wohltemperierte Klavier" czy systemu dwunastotonowego Schoenberga w "Księżycowym Pierrocie".
autorka: Kasia Misiaczyk


Torben Ulrich: voice, flute, vibraphone, marbles, chinese steel balls, jar of dice, ceramic and laquer bowls, beard, typewriter
Soren Kjargaard: piano, prepared piano, farfisa organ, pipe organ, wirlitzer, fender rhodes, vibraphone, typewriter, voice
Molly Martin: voice (only on track 28)
Naya Hindkjaer Buric: voice (only on track 28)


1. Proposal no.1 2:43
2. Proposal no.2 0:55
3. Proposal no.3 1:07
4. Proposal no.4 1:55
5. Proposal no.5 1:39
6. Proposal no.6 2:11
7. Proposal no.7 1:47
8. Proposal no.8 1:09
9. Proposal no.9 3:16
10. Proposal no.10 1:45
11. Proposal no.11 2:49
12. Proposal no.12 3:03
13. Proposal no.13 2:08
14. Proposal no.14 1:07
15. Proposal no.15 3:19
16. Proposal no.16 0:10
17. Proposal no.17 1:06
18. Proposal no.18 2:51
19. Proposal no.19 1:31
20. Proposal no.20 0:24
21. Proposal no.21 1:43
22. Proposal no.22 0:37
23. Proposal no.23 1:55
24. Proposal no.24 3:13
25. Proposal no.25 2:34
26. Proposal no.26 1:19
27. Proposal no.27 0:59
28. Proposal no.28 0:48
29. Proposal no.29 3:37



Torben Ulrich & Søren Kjærgaard - Suddenly, Sound - first set (2010)


płyta do kupienia na multikutli.com

wtorek, 6 września 2011

Sunny Murray / Jacques Coursil / Jack Graham / Byard Lancaster / Alan Silva "Sunny Murray", ESP-Disk 2007

Sunny Murray / Jacques Coursil / Jack Graham / Byard Lancaster / Alan Silva "Sunny Murray", ESP-Disk 2007, ESP4037.

Ciągle docierają do nas niezwykłe nagrania wyłowione gdzieś w odmętach historii muzyki improwizowanej. Przez lata niedostępne, wznawiane są w kilku zaledwie wytwórniach. Jedną z nich jest słynne ESP-Disk - posiadające niemałe archiwum nagraniowe awangardy jazzowej lat sześćdziesiątych i początku siedemdziesiątych ubiegłego stulecia.
Musimy bowiem zdawać sobie sprawę, że początki free jazzu nie powstały tylko za przyczyną Ornette'a Colemana i doświadczeń jego kwartetu. Nagranie płyty "Free Jazz" w roku 1964 pewnie by nie doszło do skutku - doszło później lub też w zgoła innej formule - gdyby nie działalność muzyczna kilku znaczących postaci tego okresu: Cecila Taylora (aktywnego na muzycznej scenie od końca lat pięćdziesiątych), Theloniousa Monka (pierwsze nagrania pochodzą z początku lat czterdziestych), Johna Coltrane'a ale i Alberta Aylera.
Sunny Murray, którego płyta jest świetnym przykładem opartego na szkicowych kompozycjach free jazzu współpracował z wieloma z tych muzyków. Od końca lat pięćdziesiątych grał (przez 5 lat) w zespole Cecila Taylora, w roku 1963 współpracował z Johnem Coltranem, a z Aylerem występował przez trzy lata (z przerwą) od 1964 roku, nagrywając u jego boku najważniejsze albumy: "Spiritual Unity", "Prophecy", "Bells" czy "Spirits Rejoice". W tym też czasie, w lipcu 1966 roku zarejestrowany został materiał na niniejszy, pierwszy autorski album Murraya.
Murray zaprosił do swojego zespołu muzyków wtedy i teraz nie bardzo znanych, za to podobnie jak on traktujących szkicowo zarysowane kompozycje jako punkt wyjścia do dosyć wolnych muzycznych poszukiwań. Spośród nich jedynie Alan Silva oraz Byard Lancaster byli po tym nagraniu aktywnymi instrumentalistami. Trębacz Jacques Coursil zarejestrował jeszcze dwa autorskie albumy ("Black Suite" na którym grają m.in. Anthony Braxton i Burton Greene oraz "The Way Ahead") w 1969 roku w Paryżu, w Studio Saravah i zamilkł na blisko czterdzieści lat (w 2005 roku ukazał się w wytwórni Tzadik jago solowy album "Minimal Brass"). Natomiast o Jacku Grahamie nie wiadomo nic nie tylko mi, ale także wydawcom niniejszej płyty - we wkładce do tego albumu proszą oni o wszelkie informacje na jego temat nie podając nawet daty jego urodzenia.
inna okładka, ta sama muzyka - brak tylko wywiadów
Muzyka Murraya bogata jest jego scenicznym doświadczeniem, nie ma jednak w sobie tej agresji cechującej płyty Cecila Taylora czy Alberta Aylera. Żaden z jego partnerów nie jest tutaj ograniczony ani zamkniętą formą, ani też układem tematów czy bloków. Podporządkowuje się jedynie dwóm czynnikom - tempu oraz rytmowi, które lider narzuca - chociaż i na to mają oni wpływ w toku narracji poszczególnych utworów. Znakomicie brzmi tutaj saksofonowy duet Jack Graham / Byard Lancaster (z tym drugi zresztą Murray współpracował jeszcze przy nagraniu innego autorskiego albumu - "An Even Break" w 1969 roku w paryskim Studio Saravah). Świetnie słychać to w będącym chyba najstaranniej zakomponowanym utworem na tej płycie "Phase 1.2.3.4" autorstwa lidera. Murray, będący wybitnym innowatorem w grze i improwizacji na perkusji, imponuje tu techniką gry i kreatywnością nieraz, a jego otwierające ostatni na płycie (w części muzycznej) utwór "Giblet" zadziwia i zaskakuje nawet po blisko pięćdziesięciu latach.
Jak mogą się przekonać słuchacze - nie tylko tego albumu - archiwum ESP jest nie tylko muzyczne. Składają się na nie także rozmowy z muzykami wtedy nagrywającymi dla tej wytwórni, których fragmenty jako osobne tracki dodawane są na płytach do muzyki. Tak jest i w tym wypadku. Przeszkadza tylko nieco inny układ utworu, niż ten zapisany na odwrocie okładki.


autor: Wawrzyniec Mąkinia

Sunny Murray: drums, percussion
Jacques Coursil: trumpet
Jack Graham: alto saxophone
Byard Lancaster: alto saxophone
Alan Silva: bass


1. Early History / The New Music 23:23
2. Sunny Muray - 1 :45
3. Phase 1,2,3,4  9:32
4. Hilariously  10:11
5. Angels and Devils  11:22
6. Giblet  8:34
7. Recap Session (interview) 1:44
8. Musicians and Magic (interview) 8:49




płyta do kupienia na multikutli.com