Lama + Joachim Badenhorst "The Elephant´s Journey" Clean Feed 2015, CF331

Lama + Joachim Badenhorst "The Elephant´s Journey" Clean Feed 2015, CF331

Lama + Joachim Badenhorst "The Elephant´s Journey" Clean Feed 2015, CF331

O portugalsko-kanadyjskim triu Lama pisali jako o prawdziwym objawieniu progresywnego jazzu - elektroakustycznej muzyki gdzie "live eletronics" jest równorzędnym partnerem dla instrumentów akustycznych. Dzisiaj Lama jest jednym z najbardziej intrygujących grup europejskich. Europejskich, bo grupa narodziła się Amsterdamie gdzie trębaczka Susanna Santos Silva oraz basista i kompozytor Gonçalo Almeida studiowali w Królewskim Konserwatorium, a kanadyjski perkusista Greg Smith pracował. Ich muzyka może być poetycka i łagodna, bez utraty gęstości faktury i intensywności wywiedzionej z free jazzowej tradycji, a i przy tym pełna jest żarliwości tak charakterystycznej dla jazzu południa Europy. I chociaż formalnie muzyka ta nie jest odległa od głównego nurtu, to jednak kreatywne użycie elektroniki oraz intensywność emocjonalna osadza muzykę tria wśród tuzów jazzowej awangardy.

Na najnowszej płycie brzmią może jeszcze bardziej jazzowo niż poprzednio - dołącza bowiem do nich lider innego europejskiego tria (niemniej wcale cenionego), a mianowicie belgijski klarnecista Joachim Badenhorst z Baloni trio. Ale jego udział sprawia, że muzyka staje także bardziej abstrakcyjna i mroczna zarazem. Czasami, jak choćby w pierwszej kompozycji "Razor´s Edge", faktura stopniowo się zagęszcza i narasta napięcie, co zbliża nieco brzmienie zespołu do tego znanego choćby z nagrań Fire! Matsa Gustafssona.

Lama trio

Tutaj jednak elektroniczne preparacje mogą także czerpać z tradycji choćby hip-hopu i R&B, co wszakże nie oznacza, że muzyka w jakimkolwiek momencie nabiera tanecznego charakteru. Płyta, jako całość jest niezmiernie wciągająca i zaskakująca zarazem, a przeniesienie muzyki na bardziej abstrakcyjny poziom sprawia, że potrzeba nieco więcej uwagi i nacieszyć się nią w pełni. Polecam gorąco!

autor: Marek Zając

Joachim Badenhorst: clarinet, bass clarinet
Susana Santos Silva: trumpet, flugelhorn
Gonçalo Almeida: double bass, effects, loops
Greg Smith: drums, electronics

1. Razor´s Edge
2. The Process
3. A Hunger Artist
4. Crime & Punishment
5. Murakami
6. The Spy
7. The Elephant´s Journey
8. Don Quixote


płyta do nabycia na multikulti.com

LAMA [Gonçalo Almeida / Greg Smith / Susana Santos Silva] "Oneiros", Clean Feed 2011, CF240

LAMA [Gonçalo Almeida / Greg Smith / Susana Santos Silva] "Oneiros", Clean Feed 2011, CF240

Oneiros z greckiego to sen lub marzenie senne. Czy zamiarem muzyków było faktycznie odwołanie się do doświadczenia snu?, tego nie wiem, lecz to mieszanie wątków, częsta zmiana funkcji poszczególnych instrumentów, które naruszają zasady budowy utworu jazzowego mają znamiona sennej mary.

Oczywiście nie jest to celem samym w sobie tak jak w bardzo wielu jazzo-podobnych produktach spod znaku Nilsa Pettera Molvaera czy jemu podobnych. Nie chodzi także o jałowe eksperymenty w stylu literackiego surrealizmu z pocz. XX wieku. Mamy tu raczej do czynienia z przenikającymi się światami równoległymi, w których świadomość to struktura akustycznego jazzu, podświadomość to elektronika i nieświadomość to wszystko to, co odpowiedzialne jest za podważenie fundamentów obu poprzednich światów.

Słucham tej płyty już nie wiem po raz który i cały czas odkrywam nowe elementy, ciekawie wykorzystana elektronika (od ambientu po psychodelię) to bezsprzeczny atut nagrania, grająca na trąbce Susana Santos Silva przetwarza jej dźwięk w czasie rzeczywistym, kontrabasista kilkukrotnie korzysta z pedal box, uzyskując nieoczekiwany efekt, w ogóle kilka razy łapię się na tym, że szukam w opisie innych instrumentów, niż te, które zostały w nim wymienione. Do tego bliżej nieokreślone mikrodźwięki, trzaski i drobne zakłócenia generowane z laptopa dodają jej niesamowitości.

Część kompozycji, te autorstwa Gonçalo Almeidy, który wydaje się być liderem tria to zapętlone melodie grane na kontrabasie, z nałożonymi na nie improwizacjami dwójki pozostałych instrumentalistów (np. "Melodia Minuscula" czy "The Chimpanzee Who Told Man How To Cry"). Almeida gra na kontrabasie z wielką świadomością celu, jak trzeba, delikatnie muska struny, innym razem gra soczystym, głębokim dźwiękiem.

Przyznam uczciwie, że jak dotąd nie spotkałem się z żadnym z muzyków tria LAMA, choć na stronie wytwórni przeczytałem, że Susana Santos Silva ma za sobą współpracę z Lee Konitz'em, Carlą Bley, Johnem Hollenbeck'iem, Kurtem Rosenwinkel'em, Markiem Turner'em, Chrisem Cheek'em czy Joshua Redman'em a kanadyjski perkusista Greg Smith nagrywał i koncertował m.in. z Davidem Binney'em.

Nie mamy zatem do czynienia z żółtodziobami, słychać to w każdym dźwięku, Susana Santos Silva umiejętnie stosuje całą gamę technik, Greg Smith okazuje się bardzo wszechstronnym drummerem, równie swobodnie czuje się w połamanych rytmicznie kompozycjach, co motorycznych, transowych jak w "My Fucking Thesis" autorstwa Susany Santos Silva czy "The Chimpanzee Who Told Man How To Cry" Almeidy.

Całość kończy się mrożącym krew w żyłach przestrzenny "Tarantino", tutaj jest groźnie by nie powiedzieć apokaliptycznie, space jazz XXI wieku.

Po lekturze płyty chciałoby się rozstrzygnąć dylemat "Czy świat jest labiryntem, teatrem, czy snem?" Na korzyść tego ostatniego, jednak wstrzymam się jeszcze trochę, może niebawem LAMA trio nagra płytę pod tytułem "Labirynt"?

autor: Andrzej Fikus

Gonçalo Almeida: double bass 

Greg Smith: drums

Susana Santos Silva: trumpet


1. Alguidar
2. Oneiros
3. Overture For Penguins
4. Dr. No
5. Melodia Minuscula
6. My Fucking Thesis
7. The Chimpanzee Who Told Man How To Cry
8. Tarantino

LAMA [Gonçalo Almeida / Greg Smith / Susana Santos Silva]
The Chimp who taught men how to cry

płyta do kupienia na multikutli.com